از مهمترین تأثیر زنان در پیاده‌روی اربعین تا دلایل شکست گفت‌وگو
«نگاه از بالا به پایین موجب شکست گفت‌وگوست» و «مهمترین تأثیر زنان در پیاده‌روی اربعین، ارائه الگوی زن مسلمان است» از جمله عناوین مهم صفحه معارف در هفته گذشته هستند.
سرویس معارف خبرگزاری ایکنا، در هفته‌ای که گذشت مطالب متعددی را منتشر کرده است که در ادامه مهمترین آنها را بررسی می‌کنیم.
همراهی با قافله اربعین گامی در راستای زمینه‌سازی ظهور است
علیرضا زاکانی؛ شهردار تهران:
وقتی به اربعین می‌رسیم می‌بینیم که ابعاد آن متفاوت و استمرار همان حرکت تمدنی صدر اسلام است و هرکسی در این مسیر گامی بردارد در واقع در مسیری حرکت کرده که ما را یک گام به ظهور و تمدن وعده داده شده الهی نزدیک کرده است. اینجاست که اربعین رنگ و بوی دیگری می‌گیرد و حرکت در مسیر پیوستگی ملت‌ها، شرایط را متفاوت می‌کند. فرهنگ اربعین انسان ساز است و کسی که خود را به آن عرضه کند همانند یک میزان عمل می‌کند و در این شرایط یک مسئول به خوبی می‌فهمد در حال خدمت است یا خیر؟ هر کسی با اربعین همراه شد عملا خودش را با قافله‌ای همراه می‌کند که عاقبت آن معلوم است که همان زمینه‌سازی ظهور است اما مقیاس آن از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ گسترده‌تر است. لذا امروزه اربعین تجلی وحدت و اوج حکمت، منزلت، ایثار، فداکاری و جانفشانی است.
۴۰ هزار مبلغ برای اربعین نیازمندیم
مرتضی استقامت؛ مسئول دبیرخانه دائمی اربعین کشور:
در عراق، مراسم پیاده‌روی مانند اربعین رواج دارد از جمله در نیمه شعبان و حتی در روز وفات نبی گرامی اسلام پیاده به سمت نجف می‌روند تا با ولایت امیرالمؤمنین(ع) بیعت کنند و ما هم تلاش داریم از ظرفیت ایامی چون نیمه شعبان استفاده کنیم. تلاش ما بر این است که همان حداقل‌های مالی را از محل کمک نیکوکاران و نذورات و تبرعات آنان تأمین کنیم. بودجه دولتی برای ما وجود ندارد ضمن اینکه اگر بخواهیم پوشش تبلیغی مناسب‌تری داشته باشیم، حداقل به ۴۰ هزار مبلغ نیازمند هستیم تا متناسب با جمعیت زائران بتوانند خدمات دینی و مذهبی ارائه دهند.
ایده «دانشگاه کارآفرین» چگونه جریان علم را به محاق برد؟
جواد درویش؛ فارغ‌التحصیل دکترای فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف:
وقتی نگاه شما به علم، تولید به معنای ارزش اقتصادی می‌شود چند اتفاق می‌افتد؛ اولاً، رشته‌های مختلف سوددهی اقتصادی یکسان ندارند و وقتی معیار شما تولید و ارزش اقتصادی است برخی رشته‌ها کنار می‌روند. مثلاً علوم پایه و علوم انسانی به اندازه رشته‌های مهندسی سوددهی اقتصادی ندارند، ولی آیا به معنای این است که این رشته‌ها بی‌ارزش و کم‌اهمیت هستند؟ این نگاه همان غربی نیست که ما نگاه اقتصادی به علم را از آن گرفتیم. در عین حال ما داریم این نگاه را جلو می‌بریم. متأسفانه ارزش‌دهی ما برای علم بر اساس سوددهی اقتصادی است و این ادبیاتی است که با عنوان دانشگاه کارآفرین مطرح شد؛ یعنی در دوره‌ای از دانشگاه خواستیم سوددهی اقتصادی داشته باشد و دانشگاه خوب دانشگاهی بود که سوددهی اقتصادی بیشتری داشت. به این مسئله توجه نکردیم که نباید به علم نگاه واحد داشت و علوم مختلف از نظر سوددهی اقتصادی متفاوت هستند. برای مثال باید برای علوم پایه هزینه کنید و انتظار برگشت پول نداشته باشید، کمااینکه در دنیا چنین است و برای پیشبرد پروژه‌های علوم پایه هزینه بسیاری صرف می‌شود.
چرا برخی ائمه(ع) از معرفی امام بعد خود طفره رفته‌اند؟
حجت‌الاسلام مصطفی صادقی کاشانی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی:
از دوره امام باقر و امام صادق(ع) به تدریج پرسش در مورد نام امام بعدی رواج یافت و این نشان می‌دهد که شیعیان عمدتاً به نام ائمه(ع) آگاه نبودند و برخی از ائمه(ع) هم با صراحت نام نمی‌بردند و جواب راویان را نمی‌دادند و حتی به برخی می‌گفتند فقط خودت بدان و به کسی نگو. از جمله منصور گفت سراغ جانشین امام صادق(ع) بروید ولی متوجه شدند که امام صادق(ع) علاوه بر امام کاظم(ع) نفرات دیگری از جمله همسرش را هم مطرح کرده است؛ البته فارغ از نقد این روایت این مسائل بیانگر وجود خفقان آن دوره بوده و امام هم طفره رفته است تا جان امام بعدی محفوظ بماند.
نگاه از بالا به پایین موجب شکست گفت‌وگوست
یوسف خان‌محمدی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی:
گفت‌وگو شاخص‌ها و ویژگی‌هایی دارد. وقتی ما می‌خواهیم جوانی را دعوت به دین کنیم گفت‌وگو باید چند ویژگی داشته باشد. اولین ویژگی اصل تساوی طرفین است یعنی وقتی با کسی صحبت می‌کنیم یک‌طرفه نباشد و خود را متغیر مستقل و طرف مقابل را متغیر وابسته نبینیم. اگر نگاه ما از بالا به پایین باشد و تصور کنیم طرف مقابل ما عوام است، شکست می‌خوریم و دوران این نگاه گذشته است. اگر ما به قالب‌هایی که با زمانه ما ناهماهنگ است بچسبیم حرفی که می‌زنیم برای مخاطبمان نامفهوم است یعنی حرف‌هایی که می‌زنیم به نیازهای طرف مقابل پاسخ نمی‌دهد.
مهمترین تأثیر زنان در پیاده‌روی اربعین، ارائه الگوی زن مسلمان است
لیلا همایون‌فرد؛ پژوهشگر و عضو انجمن علمی پژوهشی معاونت پژوهش جامعه الزهرا(س):
اولین اثر اجتماعی حضور در سفر اربعین معرفی الگوی زن مسلمان به رسانه‌های بین‌المللی و همه کسانی است که زن را یک کالای جنسی معرفی می‌کنند. به تعبیر مقام معظم رهبری، همایش اربعین یک رسانه است و در این مسیر زنان عزاداری می‌کنند و شعار می‌دهند و نقش همسری و مادری را برعهده دارند. در واقع چهره‌ای مقاوم، صبور و به دور از مظاهر دنیا دارند و فارغ از مباحث جنسیتی به او نگاه می‌شود و در عین حال زنان همه نقش‌ها حتی موکب‌داری را برعهده دارند و حجاب آنان تبلیغات منفی رسانه‌ها علیه حجاب را از بین می‌برد و این از مهمترین دستاوردهای حضور زنان در پیاده‌روی اربعین است. یکی دیگر از آثار حضور اجتماعی زنان، تربیت دینی فرزندان است، زیرا غالباً کودکان را با خود می‌برند و مهمترین تأثیرپذیری کودکان در قالب آموزش بی‌کلام در این سفر تجلی می‌یابد.
پذیرش صلح از سوی امام حسن(ع) مبنای قرآنی دارد
حجت‌الاسلام محمد عابدی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی:
امام حسن(ع) در شرایطی تن به صلح دادند که خطر نابودی شیعیان، طمع کشورهای بیگانه و بالا گرفتن جنگ داخلی وجود داشت و ایشان به تأسی از قرآن کریم و بر مبنای آیاتی چون نفی سبیل و نیز برتری جامعه اسلامی و مؤمنان بر دیگران صلح کردند. نجات اسلام و اساس دین از نابودی مطرح بود، زیرا برای جبهه رقیب جنگ قدرت اهمیت داشت و دغدغه‌ای به نام اسلام نداشتند، ولی برای اولیای الهی مثل امام علی(ع) و امام حسن(ع) یکی از محدودیت‌ها و خطوط قرمز در اقدام به جنگ یا تداوم آن، حفظ کیان اسلام بود. تداوم آن وضعیت می‌توانست به از هم پاشیدن جامعه اسلامی و تضعیف اسلام بینجامد و به این دلیل امام تن به صلح دادند.
شهادت‌طلبی امام حسین(ع) الگویی برای همه مسلمانان در مقابله با مستکبران
شیخ علی ماهیگیر، از ائمه جمعه و مدرسین مدارس دینی شرق هرمزگان:
شهادت‌طلبی نهضت امام حسین(ع) می‌تواند در مقابله مسلمانان با مستکبران نقش بسیاری را ایفا کند؛ برای مثال فلسطینیان با بهره‌گیری از چنین الگوهایی در مقابل رژیم صهیونیستی ایستادگی کرده‌اند، در حالی که فکر می‌کردند در فلسطین بزرگترها می‌میرند و کوچکترها ماجرا را فراموش می‌کنند، اما این اتفاق رخ نداد و مردم جهان اسلام تلاش کردند که قبله اول مسلمانان را آزاد کنند. مستکبران تلاش می‌کنند که قبله اول مسلمانان در دستشان باشد و فلسطینیان را از زندگی در سرزمین واقعی‌شان محروم کنند. لذا توجه به قیام امام حسین(ع) می‌تواند یک اعلام آمادگی برای حمایت از مبارزان جهان اسلام علیه نظام سلطه باشد. بنابراین باید خوشحال باشیم که در زمان ما انقلاب اسلامی، که برگرفته از حرکت امام حسین(ع) است، رخ داد و امیدواریم نتایج مد نظر محقق شود و هرگز اجازه ندهیم که دشمنان جهان اسلام تفرقه ایجاد کنند.
انتهای پیام
